De Zuid-Tiroolse raamfabrikant Finstral streeft naar dialoog, brengt gesprekken op gang en bespreekt relevante thema’s rond architectuur in al haar facetten. Voor de derde editie van het Finstral Magazine F_03 stelden we acht vragen aan architecten uit heel Europa. Lees hier de antwoorden van Jeroen Derksen en David Windt.

1. Hoe denkt u als architect over licht?
Jeroen Derksen en David Windt: Daglicht is (duidelijk) erg belangrijk voor mensen. Licht verandert de waarneming en de ervaring, het geeft een gevoel van veiligheid door overzicht te bieden, en het levert – bijna letterlijk – energie. Kortom, de mens is onlosmakelijk verbonden met het licht. Daglicht is een wettelijk recht, althans in Nederland. Er moet licht aanwezig zijn in woonruimtes en er zijn strenge eisen voor de verlichtingssterkte en daglicht op de werkplek. Maar voor ons architecten gaat de invloed van het daglicht veel verder dan dat. Het geeft vorm aan de ruimte en als je het goed gebruikt, kan het fantastische effecten en resultaten opleveren. Het spel tussen licht en zicht vanuit het perspectief van de toeschouwer is een belangrijk onderdeel van onze architectuur.

2. Hoe verwerkt u daglicht in uw ontwerpen?
We doen veel onderzoek naar de invloed van licht en naar de manieren waarop we ruimtes kunnen vormgeven, door het zonlicht tegen te houden of binnen te laten. Daarvoor gebruiken we simulaties waarin we de effecten van bepaalde ingrepen kunnen nagaan. Zo krijgt het ontwerp vorm.

3. Hoe gebruikt u het raam als architecturaal middel voor de vormgeving?
Ramen of, meer in het algemeen, openingen zijn de elementen waarmee we het gewenste effect kunnen bereiken. Het zijn de middelen waarmee we onze visie kunnen vormgeven en verwezenlijken.

4. Welk (bekend) bestaand gebouw zou u graag een nieuwe bestemming geven of uitbreiden?
We willen geen gebouwen ‘reconstrueren’. Elke opdracht bouwt voort op wat voordien gebouwd werd. We leren uit de geschiedenis en maken eigentijdse architectuur. Wanneer het particuliere kunstmuseum Voorlinden van Kraaijvanger Architects in Wassenaar, dat in 2016 openging, uitgebreid moet worden, zouden we daar graag aan meewerken. Het dak maakt al op een geweldige manier gebruik van het licht. Misschien kunnen we het uitbreiden of een paviljoen ontwerpen waarin we ook proberen met licht te werken, maar op de manier van derksen|windt architecten.

5. Bouwen is een wirwar van ontelbare richtlijnen en deels verouderde procedures: wat zou u veranderen? En hoe?
We zouden veel starre voorschriften, zoals de R-waarde van gedeeltes van gebouwen, afschaffen. We moeten echt een bredere kijk op duurzaamheid en lange levensduur hebben en een ontwerp vanuit dat perspectief beoordelen. Wat Finstral betreft, kan dubbele beglazing bijvoorbeeld meer dan voldoende zijn, als die slim wordt geïntegreerd in het ontwerp. Hetzelfde geldt voor extreme vereisten op het vlak van muurisolatie en de maximale warmteverliesoppervlakte. De oplossing is om naar het totaalplaatje te kijken. En de overheden zouden beter het ontwerp beoordelen in plaats van enkel de vereiste waarden te controleren.

6. Architectuur is gebouwde realiteit. Welke maatschappelijke en politieke verantwoordelijkheid hebben architecten vandaag de dag?
Architectuur kan sociale interacties tussen mensen stimuleren. Ze kan de levenskwaliteit verbeteren, bijvoorbeeld in een woning, of het leren en lesgeven in een school, het werk op kantoor en ga zo maar door. De vormgeving van ruimtes die in elkaar overlopen en de relatie tussen het gebouw en de openbare ruimte hebben een grote impact op ons welzijn. Architectuur is geen basisbehoefte, maar wel een toepassing van de basisbehoefte om een dak boven je hoofd te hebben in een mooie, warme, schone ruimte die gevuld is met frisse lucht. In een ruimte die zinvol gebruikt kan worden, waar je graag bent, waarvan je geniet en waar je graag naar kijkt. Dat maakt ons mensen gelukkiger en meer ontspannen.

7. Met wie zou u graag een gesprek (over architectuur) voeren, en waarover?
Als het hypothetisch is, zouden we graag praten met enkele belangrijke architecten uit het verleden die ons geïnspireerd hebben. Met Dom Hans van der Laan over ruimtes en verhoudingen. Of met Mies van der Rohe over de zuil als onderdeel. Heel concreet zouden we graag praten met Pritzker-laureate Kazuyo Sejima en haar collega Ryūe Nishizawa over hun ontwerpproces voor het 21st Century Museum of Contemporary Art. Een van onze favoriete eigentijdse gebouwen.

8. Met welke stelling zou u dat gesprek openen?
In het gesprek met Sejima en Nishizawa zouden we ons focussen op de waarneming van ruimte, zowel langs binnen als langs buiten, vertrekkend van het 21st Century Museum of Contemporary Art.

derksen|windt architecten is een creatief architectuurbureau met een eigen stempel en werd opgericht in 2008 door Jeroen Derksen en David Windt. Bij elke opdracht zoeken ze opnieuw naar een ontwerp dat speciaal op maat gemaakt is van de klant en dat gebaseerd is op de toekomstige ervaringen van de gebruikers. Ze gaan zo lang door met onderzoek doen en ontwerpen totdat ze een mooi, sterk en uniek concept gevonden hebben. Wat hun ontwerpen verbindt, is de nauwlettende aandacht die ze besteden aan materialen, het spel van licht en zicht en een passie voor verhoudingen en maatstaven.
Portret Jeroen Derksen en David Windt: © derksen | windt architecten
derksenwindtarchitecten.nl

Ontdek meer antwoorden van architecten uit heel Europa:
finstral.com/framinglight