Sterk materiaal.
Er zijn geen alternatieven. Joachim Oberrauch over de voordelen van hard PVC in de raambouw.
Toen Finstral ermee begon ramen van polyvinylchloride te maken, waren ze pioniers. Vandaag, 50 jaar later, is 1 op de 2 ramen in Europa een kunststof raam. Maar Finstral gaat nog verder en houdt zich als enige raamfabrikant vast aan het principe: in de kern altijd kunststof. Een gesprek met Joachim Oberrauch.
Interview: Anna Thaler
Zelfs in aluminium of houten ramen heeft Finstral altijd een kunststofprofiel in de kern. Waarom?Joachim Oberrauch De kern van het raam is verantwoordelijk voor het functioneren: Hij beschermt tegen hitte, kou, lawaai, vocht en inbrekers. En maakt een esthetisch raam mogelijk, dat veel licht in de ruimte toelaat. Van alle materialen die voor de raambouw in aanmerking komen, kan kunststof dit alles het beste. Het is watervast, stabiel en isoleert uitstekend. Bovendien is het goed vormbaar en kan het perfect verder verwerkt worden: bijvoorbeeld wanneer je profielstukken aan elkaar last, om gegarandeerd lucht- en waterdichte raamhoeken te fabriceren - dat is alleen met kunststof mogelijk.
Waarom hebben kunststof ramen het nog altijd zwaarder dan bijvoorbeeld houten ramen?Bij de materiaalkeuze gaat het erom de perfecte esthetiek voor de respectieve bouwstijl te kiezen. Dat heeft veel met gevoel te maken. Deze beslissing moet iedere architect en iedere opdrachtgever voor zichzelf nemen. Onze taak is het om een zo groot mogelijke keuze van materialen aan te bieden, zonder dat men compromissen qua functie, comfort of design moet sluiten. Wie een bepaald materiaal voor zijn raam wenst, zal het bij ons krijgen - maar altijd met kunststof in de kern. Esthetiek is een kwestie van smaak - kwaliteit niet.
Heeft u ooit aan kunststof getwijfeld?Nee, nooit. Hard PVC is een van de sterkste bouwmaterialen die er bestaan. Dat maakt het ideale materiaal voor de interfacefunctie van onze producten: aan de buitenzijde moeten ramen bestand tegen extreme temperatuurschommelingen en weersinvloeden zijn, terwijl aan de binnenzijde een stabiel woonklimaat heerst. Kunststof is niet alleen tegen deze dubbele belasting bestand, maar functioneert tegelijkertijd als optimaal isolerende raamkern.
Maar juist de kwaliteit van kunststof wordt toch vaak in twijfel getrokken? Men zegt dat het weinig duurzaam is en de wereld vervuilt. Denk maar eens aan de plastic plaag in de oceaan. Hoe staat het met het imago van PVC?Men mag hier niet de fout maken hoogwaardige kunststof met goedkoop plastic te vergelijken. Kunststof is zeer duurzaam. Desondanks wordt het helaas vaak als wegwerpartikel gebruikt, zoals bijvoorbeeld verpakkingen - dat is zeer zeker problematisch. Ramen moeten tientallen jaren meegaan, omdat de levensduur van het materiaal een positieve eigenschap is. We kunnen alleen effectief met de hulpbronnen van onze planeet omgaan, wanneer we hoogwaardige producten in plaats van kortstondige compromisoplossingen toepassen. PVC kan ook na tientallen jaren nog probleemloos vermalen en opnieuw verwerkt worden. Daarbij wordt niet alleen op grondstoffen bespaard, maar ook op productie-energie. Opdat onze ramen 100 procent gerecycleerd kunnen worden, produceren we ons eigen PVC-mengsel, en wel overeenkomstig de hoogste standaarden. En we bouwen onze ramen zo, dat de gebruikte materialen ook na vele jaren nog gescheiden kunnen worden.
Dan klopt het dus dat in uw productie geen kunststofafval ontstaat?Ja, dat klopt. We hebben onze profielen zo ontworpen, dat ze het zonder extra vul- en isolatiestoffen kunnen stellen, dat betekent, dat we geen composietmaterialen, maar puur PVC gebruiken. Daarom kunnen we afval dat tijdens de productie ontstaat, weer fijnmalen en voor de fabricage van de PVC-massa gebruiken. Zo recycleren we zonder kwaliteitsverlies, want kunststof verrot immers niet. Het is voor ons dus geen afval, maar blijft een waardevol materiaal dat we hergebruiken. Dat is één van de voordelen van het feit dat profielontwikkeling, profielextrusie en profielverwerking uit één hand komen.
Interview: Anna Thaler
Zelfs in aluminium of houten ramen heeft Finstral altijd een kunststofprofiel in de kern. Waarom?Joachim Oberrauch De kern van het raam is verantwoordelijk voor het functioneren: Hij beschermt tegen hitte, kou, lawaai, vocht en inbrekers. En maakt een esthetisch raam mogelijk, dat veel licht in de ruimte toelaat. Van alle materialen die voor de raambouw in aanmerking komen, kan kunststof dit alles het beste. Het is watervast, stabiel en isoleert uitstekend. Bovendien is het goed vormbaar en kan het perfect verder verwerkt worden: bijvoorbeeld wanneer je profielstukken aan elkaar last, om gegarandeerd lucht- en waterdichte raamhoeken te fabriceren - dat is alleen met kunststof mogelijk.
Waarom hebben kunststof ramen het nog altijd zwaarder dan bijvoorbeeld houten ramen?Bij de materiaalkeuze gaat het erom de perfecte esthetiek voor de respectieve bouwstijl te kiezen. Dat heeft veel met gevoel te maken. Deze beslissing moet iedere architect en iedere opdrachtgever voor zichzelf nemen. Onze taak is het om een zo groot mogelijke keuze van materialen aan te bieden, zonder dat men compromissen qua functie, comfort of design moet sluiten. Wie een bepaald materiaal voor zijn raam wenst, zal het bij ons krijgen - maar altijd met kunststof in de kern. Esthetiek is een kwestie van smaak - kwaliteit niet.
Heeft u ooit aan kunststof getwijfeld?Nee, nooit. Hard PVC is een van de sterkste bouwmaterialen die er bestaan. Dat maakt het ideale materiaal voor de interfacefunctie van onze producten: aan de buitenzijde moeten ramen bestand tegen extreme temperatuurschommelingen en weersinvloeden zijn, terwijl aan de binnenzijde een stabiel woonklimaat heerst. Kunststof is niet alleen tegen deze dubbele belasting bestand, maar functioneert tegelijkertijd als optimaal isolerende raamkern.
Maar juist de kwaliteit van kunststof wordt toch vaak in twijfel getrokken? Men zegt dat het weinig duurzaam is en de wereld vervuilt. Denk maar eens aan de plastic plaag in de oceaan. Hoe staat het met het imago van PVC?Men mag hier niet de fout maken hoogwaardige kunststof met goedkoop plastic te vergelijken. Kunststof is zeer duurzaam. Desondanks wordt het helaas vaak als wegwerpartikel gebruikt, zoals bijvoorbeeld verpakkingen - dat is zeer zeker problematisch. Ramen moeten tientallen jaren meegaan, omdat de levensduur van het materiaal een positieve eigenschap is. We kunnen alleen effectief met de hulpbronnen van onze planeet omgaan, wanneer we hoogwaardige producten in plaats van kortstondige compromisoplossingen toepassen. PVC kan ook na tientallen jaren nog probleemloos vermalen en opnieuw verwerkt worden. Daarbij wordt niet alleen op grondstoffen bespaard, maar ook op productie-energie. Opdat onze ramen 100 procent gerecycleerd kunnen worden, produceren we ons eigen PVC-mengsel, en wel overeenkomstig de hoogste standaarden. En we bouwen onze ramen zo, dat de gebruikte materialen ook na vele jaren nog gescheiden kunnen worden.
Dan klopt het dus dat in uw productie geen kunststofafval ontstaat?Ja, dat klopt. We hebben onze profielen zo ontworpen, dat ze het zonder extra vul- en isolatiestoffen kunnen stellen, dat betekent, dat we geen composietmaterialen, maar puur PVC gebruiken. Daarom kunnen we afval dat tijdens de productie ontstaat, weer fijnmalen en voor de fabricage van de PVC-massa gebruiken. Zo recycleren we zonder kwaliteitsverlies, want kunststof verrot immers niet. Het is voor ons dus geen afval, maar blijft een waardevol materiaal dat we hergebruiken. Dat is één van de voordelen van het feit dat profielontwikkeling, profielextrusie en profielverwerking uit één hand komen.
Een korreltje PVC-poeder, dat Finstral tot raamprofielen verwerkt, heeft een doorsnede van 0,3 millimeter. 300 ton granulaat heeft Finstral continu op voorraad.
Joachim Oberrauch, lid van de raad van bestuur, verantwoordelijk voor product en marketing. Kunststofexpert bij Finstral.
Op welke criteria komt het bij hoogwaardige kunststof aan?
Een PVC-mengsel kan men, net als bij een kookrecept, hoogwaardig vormgeven of juist iets magerder, als het wordt uitgerekt. Doorslaggevend voor de kwaliteit zijn criteria zoals slagvastheid, kleurvastheid en weerbestendigheid. Goedkope recepturen worden snel bros, blijven bij extreme weersinvloeden niet lang stabiel en verbleken in de zon. Terwijl de meeste raamfabrikanten bij systeemleveranciers kopen, mengen en extruderen we dus zelf onze PVC-massa - geheel overeenkomstig onze eigen eisen. De kwaliteit van onze kunststof laten we vrijwillig door onafhankelijke commissies controleren: overeenkomstig het Duitse RAL-keurmerk en overeenkomstig het Franse CSTB-kwaliteitssysteem, omdat er in Frankrijk andere toetsingscriteria zijn. Bij beide controles halen we altijd de beste scores.
Werkt u verder aan de PVC-receptuur of heeft u het optimum reeds bereikt?Wie denkt dat hij het optimum heeft bereikt, staat niet meer open voor nieuwe dingen. We zijn nieuwsgierig gebleven en willen onderzoeken welke mogelijkheden er nog zijn. Daarom zijn we de receptuur continu aan het ontwikkelen. Aan de ene kant technisch gezien, dus wat betreft de mechanische eigenschappen, maar ook optisch, op het gebied van kleur en oppervlak.
Kleuren en oppervlakten? Bij kunststofkernen denkt men meestal aan gladde, witte klassiekers ...Onze bestsellers zijn weliswaar wit, maar even zo vaak houtstructuur of gesatineerd. Sinds 1984 hebben we deze speciale oppervlaktewalsen in ons assortiment, en tot nu toe bieden alleen we dit in Europa aan. We walsen de textuur van gelakt hout of een zijdematte structuur tijdens het extrusieproces direct in het profiel. Zo verdwijnen de voor gladde kunststofprofielen typische treksporen. Het resultaat is een aangenamere haptiek en een gecomprimeerd, verhard oppervlak met minder microporiën, waarin stofdeeltjes zich graag vestigen. Het raam wordt dus niet alleen optisch veredeld, maar ook veel onderhoudsarmer.
Ook kleur is een geliefd middel om witte kunststof ramen op te waarderen, maar Finstral volgt daarbij een geheel eigen aanpak ...
Ja, we zien de trend voor kleurrijke ramen met lede ogen aan, vooral wanneer daarmee donkere aluminium oppervlakken geïmiteerd worden. Kleurfolies op kunststofprofielen lijmen, kan goedkoper zijn, maar uit functioneel opzicht is dat onzin. Donkere kunststof oppervlakken worden in de zon snel heet - en de verwekingstemperatuur van PVC ligt rond 80° C. De kans dat antracietkleurige kunststof ramen door de jaren heen onherstelbaar vertrekken en verbleken, is dus zeer groot. Daarom doen we niet mee aan deze trend en nemen een duidelijke positie daaromtrent in: donkere kleuren zijn er bij Finstral alleen met een aluminium afdekking, die duidelijk tegen hogere temperaturen is bestand. Ook kleurfolies gebruiken we niet, want als het oppervlak van het raam beschadigd raakt, komt het witte profiel daaronder ineens te voorschijn. Voor lichte kleurtinten pigmenteren we in plaats daarvan direct de PVC-massa en extruderen daaruit door-en-door gekleurde profielen. Daarvoor is echter een hoogwaardige PVC-receptuur vereist, omdat alleen die perfect gekleurd en houtstructuur kan worden.
Produceert u ook kunststof profielen in hout-look zonder folie?Nee, daar heeft u mij te pakken. Om de typische nerf op ons raam te evenaren, hebben ook we houtdecor-folie nodig. Maar we gebruiken uitsluitend hoogwaardige acrylaatfolies, die niet alleen worden vastgelijmd, maar direct op het profiel worden gelast en aansluitend worden houtstructuur. Bovendien zijn profiel- en raamdichtingen bij ons niet wit, maar in een bijpassende bruintint geverfd. Aan het einde zijn het de details die het verschil maken.
In de beginjaren heeft Finstral kant-en-klare profielen ingekocht. Wanneer werd er besloten deze zelf te produceren?
We zijn er aan het begin van de jaren ‘70 mee begonnen, om eigen profielen te tekenen en ze overeenkomstig onze ideeën te laten extruderen. Toen onze extrusieleverancier in financiële moeilijkheden raakte, stonden we voor de keuze: Zoeken we een nieuwe partner? Of halen we de productie naar ons toe? We hebben voor meer zelfstandigheid gekozen en maken sinds 1980 alles zelf - van PVC-granulaat tot het kant-en-klare raam. Van deze stap hebben wij nooit spijt gehad. Ook, omdat we innovaties veel sneller en onafhankelijker kunnen stimuleren.
De functionele raamkern is vrijwel onzichtbaar. Welke kansen ziet u voor het materiaal kunststof als zichtbaar element in de architectuur?
Kunststof heeft een geheel eigen vormtaal, het materiaal op zich is zeer aangenaam en veranderlijk. Met ForRes, een upcycling-materiaal, dat we uit PVC-afval en rijstvliesjes produceren, is het ons gelukt om een soort van vintage-look met een natuurlijke, openporige haptiek te creëren. Juist deze veelzijdigheid maakt kunststoffen voor architecten en opdrachtgevers zo interessant: Ieder huis heeft zijn eigen stijl en karakter, precies zoals de mensen die het ontwerpen. En kunststof biedt daarvoor talrijke mogelijkheden.
Hoe zal de rol van kunststof in de raam zich ontwikkelen? Welke toepassingsscenario’s ziet u?
Een groot onderwerp zijn smalle raamaanzichten, die meer licht in de ruimte toelaten en die zich architecturaal sterk terugtrekken. Juist met kunststof kan deze wens voor veel glas heel goed gerealiseerd worden. Dit wordt mogelijk gemaakt door een moderne verlijmingstechnologie, die het isolatieglas met het raam verbindt. Tegelijkertijd bereikt men met kunststof ramen - in tegenstelling tot alle andere materialen - altijd de beste isolatiewaarden. Daarom geloof ik, dat kunststof wegens zijn grote functionele voordelen, maar ook wegens zijn esthetische mogelijkheden een steeds belangrijkere rol in de raambouw zal gaan spelen.
Een PVC-mengsel kan men, net als bij een kookrecept, hoogwaardig vormgeven of juist iets magerder, als het wordt uitgerekt. Doorslaggevend voor de kwaliteit zijn criteria zoals slagvastheid, kleurvastheid en weerbestendigheid. Goedkope recepturen worden snel bros, blijven bij extreme weersinvloeden niet lang stabiel en verbleken in de zon. Terwijl de meeste raamfabrikanten bij systeemleveranciers kopen, mengen en extruderen we dus zelf onze PVC-massa - geheel overeenkomstig onze eigen eisen. De kwaliteit van onze kunststof laten we vrijwillig door onafhankelijke commissies controleren: overeenkomstig het Duitse RAL-keurmerk en overeenkomstig het Franse CSTB-kwaliteitssysteem, omdat er in Frankrijk andere toetsingscriteria zijn. Bij beide controles halen we altijd de beste scores.
Werkt u verder aan de PVC-receptuur of heeft u het optimum reeds bereikt?Wie denkt dat hij het optimum heeft bereikt, staat niet meer open voor nieuwe dingen. We zijn nieuwsgierig gebleven en willen onderzoeken welke mogelijkheden er nog zijn. Daarom zijn we de receptuur continu aan het ontwikkelen. Aan de ene kant technisch gezien, dus wat betreft de mechanische eigenschappen, maar ook optisch, op het gebied van kleur en oppervlak.
Kleuren en oppervlakten? Bij kunststofkernen denkt men meestal aan gladde, witte klassiekers ...Onze bestsellers zijn weliswaar wit, maar even zo vaak houtstructuur of gesatineerd. Sinds 1984 hebben we deze speciale oppervlaktewalsen in ons assortiment, en tot nu toe bieden alleen we dit in Europa aan. We walsen de textuur van gelakt hout of een zijdematte structuur tijdens het extrusieproces direct in het profiel. Zo verdwijnen de voor gladde kunststofprofielen typische treksporen. Het resultaat is een aangenamere haptiek en een gecomprimeerd, verhard oppervlak met minder microporiën, waarin stofdeeltjes zich graag vestigen. Het raam wordt dus niet alleen optisch veredeld, maar ook veel onderhoudsarmer.
Ook kleur is een geliefd middel om witte kunststof ramen op te waarderen, maar Finstral volgt daarbij een geheel eigen aanpak ...
Ja, we zien de trend voor kleurrijke ramen met lede ogen aan, vooral wanneer daarmee donkere aluminium oppervlakken geïmiteerd worden. Kleurfolies op kunststofprofielen lijmen, kan goedkoper zijn, maar uit functioneel opzicht is dat onzin. Donkere kunststof oppervlakken worden in de zon snel heet - en de verwekingstemperatuur van PVC ligt rond 80° C. De kans dat antracietkleurige kunststof ramen door de jaren heen onherstelbaar vertrekken en verbleken, is dus zeer groot. Daarom doen we niet mee aan deze trend en nemen een duidelijke positie daaromtrent in: donkere kleuren zijn er bij Finstral alleen met een aluminium afdekking, die duidelijk tegen hogere temperaturen is bestand. Ook kleurfolies gebruiken we niet, want als het oppervlak van het raam beschadigd raakt, komt het witte profiel daaronder ineens te voorschijn. Voor lichte kleurtinten pigmenteren we in plaats daarvan direct de PVC-massa en extruderen daaruit door-en-door gekleurde profielen. Daarvoor is echter een hoogwaardige PVC-receptuur vereist, omdat alleen die perfect gekleurd en houtstructuur kan worden.
Produceert u ook kunststof profielen in hout-look zonder folie?Nee, daar heeft u mij te pakken. Om de typische nerf op ons raam te evenaren, hebben ook we houtdecor-folie nodig. Maar we gebruiken uitsluitend hoogwaardige acrylaatfolies, die niet alleen worden vastgelijmd, maar direct op het profiel worden gelast en aansluitend worden houtstructuur. Bovendien zijn profiel- en raamdichtingen bij ons niet wit, maar in een bijpassende bruintint geverfd. Aan het einde zijn het de details die het verschil maken.
In de beginjaren heeft Finstral kant-en-klare profielen ingekocht. Wanneer werd er besloten deze zelf te produceren?
We zijn er aan het begin van de jaren ‘70 mee begonnen, om eigen profielen te tekenen en ze overeenkomstig onze ideeën te laten extruderen. Toen onze extrusieleverancier in financiële moeilijkheden raakte, stonden we voor de keuze: Zoeken we een nieuwe partner? Of halen we de productie naar ons toe? We hebben voor meer zelfstandigheid gekozen en maken sinds 1980 alles zelf - van PVC-granulaat tot het kant-en-klare raam. Van deze stap hebben wij nooit spijt gehad. Ook, omdat we innovaties veel sneller en onafhankelijker kunnen stimuleren.
De functionele raamkern is vrijwel onzichtbaar. Welke kansen ziet u voor het materiaal kunststof als zichtbaar element in de architectuur?
Kunststof heeft een geheel eigen vormtaal, het materiaal op zich is zeer aangenaam en veranderlijk. Met ForRes, een upcycling-materiaal, dat we uit PVC-afval en rijstvliesjes produceren, is het ons gelukt om een soort van vintage-look met een natuurlijke, openporige haptiek te creëren. Juist deze veelzijdigheid maakt kunststoffen voor architecten en opdrachtgevers zo interessant: Ieder huis heeft zijn eigen stijl en karakter, precies zoals de mensen die het ontwerpen. En kunststof biedt daarvoor talrijke mogelijkheden.
Hoe zal de rol van kunststof in de raam zich ontwikkelen? Welke toepassingsscenario’s ziet u?
Een groot onderwerp zijn smalle raamaanzichten, die meer licht in de ruimte toelaten en die zich architecturaal sterk terugtrekken. Juist met kunststof kan deze wens voor veel glas heel goed gerealiseerd worden. Dit wordt mogelijk gemaakt door een moderne verlijmingstechnologie, die het isolatieglas met het raam verbindt. Tegelijkertijd bereikt men met kunststof ramen - in tegenstelling tot alle andere materialen - altijd de beste isolatiewaarden. Daarom geloof ik, dat kunststof wegens zijn grote functionele voordelen, maar ook wegens zijn esthetische mogelijkheden een steeds belangrijkere rol in de raambouw zal gaan spelen.
Nog niet genoeg?
Meer interessante dingen om te lezen vindt u hier.
Totaalrenovatie van twee gebouwen in het centrum van Bergamo.