Bestaande keramische gevel, nieuwe kozijnen.
Rindermarkt in München: vervanging van kozijnen in een ensemble beschermd gebouwencomplex in het centrum van de stad.
Finstral maakte een complexe kozijnrenovatie mogelijk op de Rindermarkt in München in een gebouw met meerdere woningen dat het stadscentrum karakteriseert met zijn opvallende en keramische gevel. De uitdaging: de keramische tegels mogen niet beschadigd raken tijdens het vervangen.
“Heb je even tijd voor me? Misschien kun je iets bedenken. We hebben te maken met een nogal moeilijke taak als het gaat om het vervangen van kozijnen.” Dit waren de woorden van architect Matthias Wendt van “Landherr und Partner” uit München, die op weg was naar een afspraak toen Werner Schmidt van Finstral Architekten-Service werd gebeld. “Ik had daarom niet veel tijd en regelde spontaan een afspraak direct ter plaatse, zodat ik van dichtbij kon zien waar het allemaal om ging”, herinnert Schmidt zich. “En wat werd er in dit geval bedoeld met ‘moeilijk’.”
Het pand ligt direct aan de Rindermarkt, een van de oudste straten van München – recht tegenover de beroemde Sint-Pieterskerk. Eeuwen geleden was hier de veemarkt, waar de straat zijn naam aan heeft te danken. Tegenwoordig maakt de Rindermarkt deel uit van het winkel- en toeristencentrum in het centrum van de oude binnenstad van München. Op dit punt was één blik genoeg en Werner Schmidt wist: “Hier een bouwterrein openen zal duur zijn en veel mensen storen.” Het zevendelige, geklasseerde naoorlogse gebouw uit de late jaren 1950 is volledig verhuurd en heeft veel openbaar verkeer en ligt in het centrum van de voetgangerszone. Daarnaast wordt de gevel gekenmerkt door de vele kleurrijke keramische tegels. Alle bijzonder. Allemaal nagenoeg onvervangbaar. Er bestond geen twijfel over dat de oude aluminium kozijnen vervangen moesten worden, maar een klassieke kozijnvervanging met steigers, verwijdering van de onthulling en de bijbehorende maandenlange overlast zoals lawaai en vuil was hier geen optie. “Voor dergelijke renovaties zijn minimaal invasieve methoden nodig”, zegt Schmidt. “We hebben hier veel ervaring mee bij Finstral.”
“Heb je even tijd voor me? Misschien kun je iets bedenken. We hebben te maken met een nogal moeilijke taak als het gaat om het vervangen van kozijnen.” Dit waren de woorden van architect Matthias Wendt van “Landherr und Partner” uit München, die op weg was naar een afspraak toen Werner Schmidt van Finstral Architekten-Service werd gebeld. “Ik had daarom niet veel tijd en regelde spontaan een afspraak direct ter plaatse, zodat ik van dichtbij kon zien waar het allemaal om ging”, herinnert Schmidt zich. “En wat werd er in dit geval bedoeld met ‘moeilijk’.”
Het pand ligt direct aan de Rindermarkt, een van de oudste straten van München – recht tegenover de beroemde Sint-Pieterskerk. Eeuwen geleden was hier de veemarkt, waar de straat zijn naam aan heeft te danken. Tegenwoordig maakt de Rindermarkt deel uit van het winkel- en toeristencentrum in het centrum van de oude binnenstad van München. Op dit punt was één blik genoeg en Werner Schmidt wist: “Hier een bouwterrein openen zal duur zijn en veel mensen storen.” Het zevendelige, geklasseerde naoorlogse gebouw uit de late jaren 1950 is volledig verhuurd en heeft veel openbaar verkeer en ligt in het centrum van de voetgangerszone. Daarnaast wordt de gevel gekenmerkt door de vele kleurrijke keramische tegels. Alle bijzonder. Allemaal nagenoeg onvervangbaar. Er bestond geen twijfel over dat de oude aluminium kozijnen vervangen moesten worden, maar een klassieke kozijnvervanging met steigers, verwijdering van de onthulling en de bijbehorende maandenlange overlast zoals lawaai en vuil was hier geen optie. “Voor dergelijke renovaties zijn minimaal invasieve methoden nodig”, zegt Schmidt. “We hebben hier veel ervaring mee bij Finstral.”
Rindermarkt 16 en 17 in München: de individuele onderdelen van het gebouw vormen een samenhangend geheel.
De keramische tegels werden gemonteerd met een dikbedmethode, wat betekent dat ze rechtstreeks op het metselwerk worden verlijmd. “We hadden daarom in eerste instantie schade verwacht”, zegt Finstral-expert Werner Schmidt. Keramiek is immers niet erg resistent. “Bij zulke gevels kan er relatief gemakkelijk vocht in de voegen komen. Dan bevriest het mortelbed in de winter en ontstaan er scheuren. Maar de keramische gevel op de Rindermarkt was in verrassend goede staat. Daarom was het des te belangrijker om ze niet aan te raken tijdens de renovatie van de kozijnen.”
Architect Matthias Wendt bevestigt: “In een pand als dit mogen de monteurs van de kozijnen niet in contact komen met het metselwerk en de bijbehorende gevel. Het risico voor de waardevolle keramische tegels zou te groot zijn. De elementen met ensemblebescherming worden niet meer op deze manier gemaakt en konden dus niet worden vervangen.” Wat nodig was, was een montagemethode zonder het metselwerk te verstoren – en zonder steigers te plaatsen, want steigers brengen onvermijdelijk ook het risico van schade aan de gevel met zich mee.
In dit opzicht was Finstral’s minimaal invasieve inschuifmontage echt de enige oplossing – perfect voor zo'n gevoelige uitdaging. Hierdoor blijft het oude stelkozijn met functionerende bouwverbinding behouden. Alleen de vleugel en het beslag worden verwijderd. Het bestaande kozijn wordt verdubbeld door een profiel dat van binnenuit wordt ingebracht en dat het kozijn van het oude raam vervangt. Omdat er geen kozijnprofielen worden gezaagd of metselwerk nodig is en al het werk van binnenuit wordt uitgevoerd, wordt de kozijnvervanging uitgevoerd zonder lawaai, vuil of steigers - en vooral zonder het metselwerk te beschadigen en dus zonder de waardevolle tegels in gevaar te brengen.
Finstral kon niet alleen indruk maken met deze innovatieve montagemethode, maar ook met zijn modulaire productassortiment – speciaal afgestemd op de eisen van de ensemblebeveiliging. “Oorspronkelijk hadden de kozijnen op de tweede tot vierde verdieping twee vleugels”, legt architect Wendt uit. “Voor zover we weten zijn ze waarschijnlijk in 1992 voor het laatst vervangen door éénvleugelige kozijnen met een roede in het midden. Zonder overleg met de monumentenzorg – waarna de roeden weer verwijderd moesten worden. Maar de éénvleugelige kozijnen bleven.” Met Finstral als partner voor de nieuwe renovatie was er nu een kans om toch dichter bij het historische origineel te komen: “Omdat we alles vanuit één bron ontwikkelen en produceren en bijna alles op elkaar aansluit, kon Finstral zonder problemen een tweevleugelige variant leveren voor de Rindermarkt-gebouwen”, vertelt Schmidt.
Architect Matthias Wendt bevestigt: “In een pand als dit mogen de monteurs van de kozijnen niet in contact komen met het metselwerk en de bijbehorende gevel. Het risico voor de waardevolle keramische tegels zou te groot zijn. De elementen met ensemblebescherming worden niet meer op deze manier gemaakt en konden dus niet worden vervangen.” Wat nodig was, was een montagemethode zonder het metselwerk te verstoren – en zonder steigers te plaatsen, want steigers brengen onvermijdelijk ook het risico van schade aan de gevel met zich mee.
In dit opzicht was Finstral’s minimaal invasieve inschuifmontage echt de enige oplossing – perfect voor zo'n gevoelige uitdaging. Hierdoor blijft het oude stelkozijn met functionerende bouwverbinding behouden. Alleen de vleugel en het beslag worden verwijderd. Het bestaande kozijn wordt verdubbeld door een profiel dat van binnenuit wordt ingebracht en dat het kozijn van het oude raam vervangt. Omdat er geen kozijnprofielen worden gezaagd of metselwerk nodig is en al het werk van binnenuit wordt uitgevoerd, wordt de kozijnvervanging uitgevoerd zonder lawaai, vuil of steigers - en vooral zonder het metselwerk te beschadigen en dus zonder de waardevolle tegels in gevaar te brengen.
Finstral kon niet alleen indruk maken met deze innovatieve montagemethode, maar ook met zijn modulaire productassortiment – speciaal afgestemd op de eisen van de ensemblebeveiliging. “Oorspronkelijk hadden de kozijnen op de tweede tot vierde verdieping twee vleugels”, legt architect Wendt uit. “Voor zover we weten zijn ze waarschijnlijk in 1992 voor het laatst vervangen door éénvleugelige kozijnen met een roede in het midden. Zonder overleg met de monumentenzorg – waarna de roeden weer verwijderd moesten worden. Maar de éénvleugelige kozijnen bleven.” Met Finstral als partner voor de nieuwe renovatie was er nu een kans om toch dichter bij het historische origineel te komen: “Omdat we alles vanuit één bron ontwikkelen en produceren en bijna alles op elkaar aansluit, kon Finstral zonder problemen een tweevleugelige variant leveren voor de Rindermarkt-gebouwen”, vertelt Schmidt.
De kozijnen van de tweede tot en met de vierde verdieping zijn al vervangen. De oude elementen bevinden zich nog steeds op de eerste verdieping (toen de foto werd genomen).
In de zin van ensemblebescherming: tweevleugelige kozijnen brengen het gebouw dichter bij zijn oorspronkelijke verschijning.
De keramische tegels in roodtinten karakteriseren de gevel met bijzondere patronen.
De nieuwe tweevleugelige kozijnen zijn al gemonteerd op de bovenverdiepingen, terwijl grote enkele vleugelelementen met vleugelvangers nog worden gemonteerd op de eerste verdieping.
Kleurrijke gevel, harmonieuze algemene indruk.
Het was net zo belangrijk dat de aanzichtbreedtes van de kozijnen slank zouden blijven aan de buitenkant – geen probleem voor Finstral, waarvan de profielen sowieso tot de smalste in de branche behoren. De oude vleugel werd vervangen door de nieuwe kozijn. En de nieuwe vleugel in het frameloze Nova-line ontwerp. Hierdoor zijn de gevels aan de buitenkant ongewijzigd gebleven voor en na de renovatie: en de nieuwe kozijnen laten evenveel licht binnen als voorheen. Op de eerste verdieping waren grotere openslaande vleugels nodig, die Finstral ook kon leveren – esthetisch aangepast en voorzien van extra veiligheidscomponenten zoals vleugelvangers, de ‘airbag’ voor zware vleugels. Dat spreekt voor zich: vergeleken met de oude modellen stellen de moderne kozijnen een nieuwe norm op het vlak van isolatie en geluidsisolatie.
Naast het beschermen van de gevel garandeert de inschuifmontage altijd een vlot, voorspelbaar en snel proces. Het gebouwencomplex aan de Rindermarkt herbergt advocatenkantoren, kantoren en medische praktijken. Artsen helpen ambulante patiënten, advocaten hebben belangrijke vergaderingen. Voor dergelijke huurders is een langere onderbreking van de activiteiten geen optie – of gaat gepaard met hoge kosten. De montagemethode van Finstral neemt echter maar een goed uur per kozijn in beslag en is daarom eenvoudig en betrouwbaar te plannen en te coördineren. De monteurs konden flexibel werken in precies die ruimtes die op de betreffende dagen niet in gebruik waren. Het was ook niet nodig om de elementen op te slaan: de monteurs brachten gewoon de nieuwe kozijnen voor elke dag, monteerden ze en haalden 's avonds de oude kozijnen weg. “Naast de gevelbescherming was het probleemloze montageproces een van de belangrijkste redenen waarom we voor Finstral kozen”, vat architect Matthias Wendt samen.
Finstral’s inschuifmontage vereenvoudigde niet alleen de kozijnvervanging op de Rindermarkt in München. Zij maakte het überhaupt mogelijk. De nieuwe kozijnen, die werden aangepast aan de bescherming van het ensemble, konden zonder problemen worden gemonteerd, zonder de historische keramische gevel in gevaar te brengen en zonder de activiteiten in de kantoren of praktijkruimtes te verstoren. Het gebouw blijft het stadsbeeld van München karakteriseren – met nieuwe kozijnen die het historische karakter van het gebouw beter weerspiegelen dan voorheen.
Naast het beschermen van de gevel garandeert de inschuifmontage altijd een vlot, voorspelbaar en snel proces. Het gebouwencomplex aan de Rindermarkt herbergt advocatenkantoren, kantoren en medische praktijken. Artsen helpen ambulante patiënten, advocaten hebben belangrijke vergaderingen. Voor dergelijke huurders is een langere onderbreking van de activiteiten geen optie – of gaat gepaard met hoge kosten. De montagemethode van Finstral neemt echter maar een goed uur per kozijn in beslag en is daarom eenvoudig en betrouwbaar te plannen en te coördineren. De monteurs konden flexibel werken in precies die ruimtes die op de betreffende dagen niet in gebruik waren. Het was ook niet nodig om de elementen op te slaan: de monteurs brachten gewoon de nieuwe kozijnen voor elke dag, monteerden ze en haalden 's avonds de oude kozijnen weg. “Naast de gevelbescherming was het probleemloze montageproces een van de belangrijkste redenen waarom we voor Finstral kozen”, vat architect Matthias Wendt samen.
Finstral’s inschuifmontage vereenvoudigde niet alleen de kozijnvervanging op de Rindermarkt in München. Zij maakte het überhaupt mogelijk. De nieuwe kozijnen, die werden aangepast aan de bescherming van het ensemble, konden zonder problemen worden gemonteerd, zonder de historische keramische gevel in gevaar te brengen en zonder de activiteiten in de kantoren of praktijkruimtes te verstoren. Het gebouw blijft het stadsbeeld van München karakteriseren – met nieuwe kozijnen die het historische karakter van het gebouw beter weerspiegelen dan voorheen.
Het slanke Nova-line kozijndesign voldoet aan de eisen voor ensemblebescherming voor smalle aangezichtsbreedtes.
De historische keramische tegels zijn bijzonder goed bewaard gebleven en konden niet in gevaar worden gebracht door de vervanging van het kozijn.
Elke individuele keramische tegel werd gemonteerd met een dikbedmethode, wat betekent dat ze rechtstreeks op het metselwerk worden verlijmd.
Het naoorlogse gebouw werd eind jaren 1950 gebouwd.
Nog niet genoeg?
Meer interessante dingen om te lezen vindt U hier.
Ventilatie-expert Annamaria Belleri: Comfortabel binnenklimaat.