Licht heeft schaduw nodig: Een kwestie van balans.
Architect Alessandro Bucci over het idee van het kozijn en zijn effect op de ruimte.
Alessandro Bucci (53) is al 25 jaar architect. Hij leeft in Faenza bei Bologna, zijn kantoor heeft 26 medewerkers - en in de afgelopen jaren heeft hij talrijke onderscheidingen ontvangen. Het bewust gestuurde effect van licht is in alle bouwwerken van Bucci zeer belangrijk en direct merkbaar. Hij voert zijn beroep met hart en ziel uit - voor hem is er geen mooier beroep dan architectuur. Dat merken we niet alleen aan zijn enthousiaste, doordachte antwoorden, maar ook aan de manier waarop hij ons in de door gerenoveerde keramiekfabriek ontvangt, rondleidt, enthousiasmeert. Steeds weer grijpt hij zijn schetsboek en tekent een kleine schets om zijn uitspraak visueel te maken. Dan springt Bucci op, wandelt door zijn ruimte, van een vlekje zon tot het volgende uitzicht - en legt hij heel duidelijk en concreet de werking van kozijnen en een harmonieuze belichting uit.
Interview: Oliver Herwig
Kozijn en filosofie – ofwel: „Het geeft de hele ruimte betekenis“
Heer Bucci, we vinden ons in de showroom van de door U gerenoveerde Cooperativa Ceramica d‘Imola. Boven ons zijn grote dakramen aangebracht. De voorzijde van de voormalige fabriekshal wordt door middel van oude industriële ruiten verlicht, waarachter vaag bomen te herkennen zijn. Welke rol spelen kozijnen voor deze ruimte?Deze architectuur heeft veel te danken aan het romeinse model van het huis, de domus. In dit huis leeft men binnen en is er weinig interactie met buiten. Het licht wordt nog niet buitengesloten, maar valt van boven naar binnen. Zo komen wij in contact met de omgeving, voelen wind en weer, klimaat en de wisselende jaargetijden en voelen ons toch beschermd. Toen ik deze ruimtes hier voor de eerste keer zag, gaven ze mij exact dat gevoel: Naar buiten geopend, desondanks beschermd.
Heeft U, om dit effect te versterken, grote dakramen geplaatst?Ze waren er al, maar voor mij was het belangrijk, deze openingen in stand te houden. Ze werden gedeeltelijk zelfs nog vergroot, zodat het licht homogeen naar onderen valt en alles goed verlicht. Voor mij was het doorslaggevend, dat deze ruimtes voor verschillende doeleinden geschikt zijn: Van productie via representatie tot showroom. Aangezien het licht van boven komt, ontstaat er een bijna sacraal gevoel, herinneringen aan kerken of het Pantheon worden opgeroepen.
Maar zo'n situatie is toch eerder een uitzondering, in conventionele gebouwen zitten de kozijnen direct in de muur. Hoe gaat U daarmee om?Bouwen betekent, je bezig houden met het conflict tussen de behoefte aan bescherming en de opening naar de buitenwereld Het kozijn overwint dit conflict.
... Het kozijn als oplossing van het conflict?Ja, ieder mens streeft naar licht en wil contact met de natuur - en het kozijn maakt beide mogelijk. Het komt er nu op aan, een balans te vinden tussen onze behoefte aan bescherming en onze hang naar de buitenwereld. Niet alle oplossingen van de moderne architectuur handhaven deze balans: Denkt u bijvoorbeeld aan een glazen huis - niet iedereen wil zijn privéleven dusdanig openstellen.
Hoe zorgt U voor deze balans?Ik behandel het kozijn als een extra wand, een transparante wand naar de buitenwereld, die bewoners in staat stelt in contact met de omgeving te komen. Het kozijn geeft de hele ruimte betekenis en stuurt de blik. Het is mijn taak, de juiste wand uit te zoeken en het kozijn perfect te positioneren, zodat het lichteffect zich kan ontplooien en de afstemming met de omgeving klopt. Ik hou van fotografie. Net als een foto toont het kozijn een gekozen fragment van de wereld.
Kunt U voor de verbinding tussen kozijn en ruimte regels formuleren?Le Corbusier benoemde vier elementen, waaruit architectuur bestaat: Zon, licht, bomen en stenen. De relatie tot licht en tot een natuurlijke omgeving is extreem belangrijk. Het kozijn is geen abstract op zichzelf staand element, maar is heel sterk met deze vier elementen verbonden. De lichtmassa bereikt ons immers via het kozijn.
Wanneer U zelf een filosofie over het kozijn zou moeten schrijven, waar zou U dan beginnen?Wilt U dat echt weten (lacht)? Het kozijn is de sublimatie van de afwezigheid van een object dat zeer aanwezig is. Of makkelijk gezegd: Het kozijn is een belangrijk, ja onmisbaar element, dat contact met de buitenwereld mogelijk maakt, ons echter ook tegen haar beschermt. Wanneer wij van binnen naar buiten kijken, moet het onzichtbaar worden. Tegelijkertijd moet het kozijn ontelbare functies vervullen. Het is weliswaar geen technologisch bestanddeel van het gebouw, maar wel een ruimtelijk - het kozijn kan desondanks technologische problemen oplossen.
Kozijn en licht – ofwel: „Nuance is belangrijk“
Is meer licht altijd beter?In een huis is niet de hoeveelheid licht doorslaggevend, maar de sturing ervan. Licht is er zonder meer alleen in combinatie met schaduw. De schilder Francis Bacon zei ooit: “Hoe meer schaduw er is, des te meer straalt het licht.
Hoe stuurt U licht en schaduw?Er zijn geen vaste regels en ik reken niet in lux. Het licht moet in staat zijn, effecten te bereiken, zodat wij de oppervlaktematerialen beter kunnen waarnemen. Wij architecten gaan op dezelfde manier als een schilder met licht om. Vlak licht bijvoorbeeld heeft geen dieptewerking. Een ander uiterste zou het diagonale licht van Caravaggio zijn, dat theatrale accenten zet: Delen van de ruimte liggen in diepe schaduw, terwijl andere delen ineens in alle scherpte zijn belicht.
Denkt U werkelijk in zulke categorieën: dramatische ruimte?Nee, echt niet. Het gaat er eerder om, de juiste balans te vinden, een niet te sterk contrast tussen licht en donker te creëren. Nuance is belangrijk. Maar ook hier zijn er geen vaste regels, maar gaat het om het gebruiksdoel van een ruimte. Hier in de Ceramica d’Imola hebben wij een wand uit beweegbare keramische panelen gemaakt. De panelen reflecteren het daglicht, de spots creëren bepaalde effecten. Samen ontstaat een driedimensionaal effect. In de architectuur komt er nog een dimensie bij, tijd. Lichtsfeer en ruimtewerking zijn sterk afhankelijk van of het ochtend, middag of avond is.
Interview: Oliver Herwig
Kozijn en filosofie – ofwel: „Het geeft de hele ruimte betekenis“
Heer Bucci, we vinden ons in de showroom van de door U gerenoveerde Cooperativa Ceramica d‘Imola. Boven ons zijn grote dakramen aangebracht. De voorzijde van de voormalige fabriekshal wordt door middel van oude industriële ruiten verlicht, waarachter vaag bomen te herkennen zijn. Welke rol spelen kozijnen voor deze ruimte?Deze architectuur heeft veel te danken aan het romeinse model van het huis, de domus. In dit huis leeft men binnen en is er weinig interactie met buiten. Het licht wordt nog niet buitengesloten, maar valt van boven naar binnen. Zo komen wij in contact met de omgeving, voelen wind en weer, klimaat en de wisselende jaargetijden en voelen ons toch beschermd. Toen ik deze ruimtes hier voor de eerste keer zag, gaven ze mij exact dat gevoel: Naar buiten geopend, desondanks beschermd.
Heeft U, om dit effect te versterken, grote dakramen geplaatst?Ze waren er al, maar voor mij was het belangrijk, deze openingen in stand te houden. Ze werden gedeeltelijk zelfs nog vergroot, zodat het licht homogeen naar onderen valt en alles goed verlicht. Voor mij was het doorslaggevend, dat deze ruimtes voor verschillende doeleinden geschikt zijn: Van productie via representatie tot showroom. Aangezien het licht van boven komt, ontstaat er een bijna sacraal gevoel, herinneringen aan kerken of het Pantheon worden opgeroepen.
Maar zo'n situatie is toch eerder een uitzondering, in conventionele gebouwen zitten de kozijnen direct in de muur. Hoe gaat U daarmee om?Bouwen betekent, je bezig houden met het conflict tussen de behoefte aan bescherming en de opening naar de buitenwereld Het kozijn overwint dit conflict.
... Het kozijn als oplossing van het conflict?Ja, ieder mens streeft naar licht en wil contact met de natuur - en het kozijn maakt beide mogelijk. Het komt er nu op aan, een balans te vinden tussen onze behoefte aan bescherming en onze hang naar de buitenwereld. Niet alle oplossingen van de moderne architectuur handhaven deze balans: Denkt u bijvoorbeeld aan een glazen huis - niet iedereen wil zijn privéleven dusdanig openstellen.
Hoe zorgt U voor deze balans?Ik behandel het kozijn als een extra wand, een transparante wand naar de buitenwereld, die bewoners in staat stelt in contact met de omgeving te komen. Het kozijn geeft de hele ruimte betekenis en stuurt de blik. Het is mijn taak, de juiste wand uit te zoeken en het kozijn perfect te positioneren, zodat het lichteffect zich kan ontplooien en de afstemming met de omgeving klopt. Ik hou van fotografie. Net als een foto toont het kozijn een gekozen fragment van de wereld.
Kunt U voor de verbinding tussen kozijn en ruimte regels formuleren?Le Corbusier benoemde vier elementen, waaruit architectuur bestaat: Zon, licht, bomen en stenen. De relatie tot licht en tot een natuurlijke omgeving is extreem belangrijk. Het kozijn is geen abstract op zichzelf staand element, maar is heel sterk met deze vier elementen verbonden. De lichtmassa bereikt ons immers via het kozijn.
Wanneer U zelf een filosofie over het kozijn zou moeten schrijven, waar zou U dan beginnen?Wilt U dat echt weten (lacht)? Het kozijn is de sublimatie van de afwezigheid van een object dat zeer aanwezig is. Of makkelijk gezegd: Het kozijn is een belangrijk, ja onmisbaar element, dat contact met de buitenwereld mogelijk maakt, ons echter ook tegen haar beschermt. Wanneer wij van binnen naar buiten kijken, moet het onzichtbaar worden. Tegelijkertijd moet het kozijn ontelbare functies vervullen. Het is weliswaar geen technologisch bestanddeel van het gebouw, maar wel een ruimtelijk - het kozijn kan desondanks technologische problemen oplossen.
Kozijn en licht – ofwel: „Nuance is belangrijk“
Is meer licht altijd beter?In een huis is niet de hoeveelheid licht doorslaggevend, maar de sturing ervan. Licht is er zonder meer alleen in combinatie met schaduw. De schilder Francis Bacon zei ooit: “Hoe meer schaduw er is, des te meer straalt het licht.
Hoe stuurt U licht en schaduw?Er zijn geen vaste regels en ik reken niet in lux. Het licht moet in staat zijn, effecten te bereiken, zodat wij de oppervlaktematerialen beter kunnen waarnemen. Wij architecten gaan op dezelfde manier als een schilder met licht om. Vlak licht bijvoorbeeld heeft geen dieptewerking. Een ander uiterste zou het diagonale licht van Caravaggio zijn, dat theatrale accenten zet: Delen van de ruimte liggen in diepe schaduw, terwijl andere delen ineens in alle scherpte zijn belicht.
Denkt U werkelijk in zulke categorieën: dramatische ruimte?Nee, echt niet. Het gaat er eerder om, de juiste balans te vinden, een niet te sterk contrast tussen licht en donker te creëren. Nuance is belangrijk. Maar ook hier zijn er geen vaste regels, maar gaat het om het gebruiksdoel van een ruimte. Hier in de Ceramica d’Imola hebben wij een wand uit beweegbare keramische panelen gemaakt. De panelen reflecteren het daglicht, de spots creëren bepaalde effecten. Samen ontstaat een driedimensionaal effect. In de architectuur komt er nog een dimensie bij, tijd. Lichtsfeer en ruimtewerking zijn sterk afhankelijk van of het ochtend, middag of avond is.
Architect Alessandro Bucci
Alessandro Bucci kijkt in een grote, nog niet uitgebouwde hal van de Cooperativa Ceramica d‘ Imola. Het voormalige fabrieksterrein moet gefaseerd gemoderniseerd worden.
Kozijn en positie - ofwel: „Een gevoelsuitwisseling tussen binnen en buiten toelaten“
U sprak van een juiste balans bij de lichtgeleiding. Hoe gaat U in Uw planning te werk, om dit te bereiken?In mijn projecten ga ik altijd van afzonderlijke ruimtes uit. Hoe moet het er uitzien, hoe moet het vormgegeven worden? Op basis daarvan wordt het kozijn geselecteerd. De vraag hierbij luidt: Welk kozijn past het beste bij deze ruimte, welk kozijn past het beste met het oog op esthetiek en hoe kan het technisch uitblinken?
Hoe positioneert U het licht en de ruimte?
Ik ga van twee dimensies uit: De mens heeft, wanneer hij slaapt, geen contact met de buitenwereld en geen licht nodig. Waar hij echter overdag verblijft, leeft en werkt, probeer ik een directe overgang naar buiten te creëren En daarvoor gebruik ik kozijnen. Zo creëer ik een huis, dat al naar gelang het jaargetijde vergroot of verkleint. In de winter geven we de voorkeur aan teruggetrokken, klein en behaaglijk, met warme lichteilanden, in de zomer willen we naar buiten en ervaren we buiten als deel van de woning. Daarom moet deze grens zo onzichtbaar mogelijk vormgegeven worden.
Is de bouwrichting van het huis belangrijk voor Uw concept?Hier in Italië is een kozijn op het zuiden niet altijd de beste oplossing. Aanvankelijk dacht ik hier anders over en heb ik woonruimtes met veel glas op het zuiden gericht, maar in de hete zomer kon men het buitengedeelte helemaal niet gebruiken. Daarom ben ik van dit idee teruggekomen. Deze woonruimte moet op het oosten gericht zijn, omdat de warme namiddagzon dan niet direct instraalt. Daarom plaats ik kozijnen ook terug, zo vormt de muur een mooi kader en wordt de lichtinval tegelijkertijd zeer goed gecontroleerd. Dat is een fantastische oplossing voor de kijker - bijna zoals door een verrekijker.
Heeft U nog meer hele concrete kozijnadviezen?(lacht) Het typische ontwerp van een opdrachtgever is een huis midden in de tuin. Meestal is de tuin dan niet meer te gebruiken, omdat hij aan alle kanten te klein is. Wanneer men het huis in een hoek schuift, ontstaat er een grote tuin. Door een kozijnwand kan men dan alles waarnemen.
En wanneer een klant nog een kozijn naast het panoramaglas wenst?Dan zou ik een smal, loodrecht kozijn kiezen, dat van de grond tot aan het plafond loopt. Dat zou dan de afwezigheid van een deel van de muur zijn.
En hoe zou de ruimte aan de binnenkant, achter het glas er uitzien?
Het gaat mij om de afwezigheid van agressieve waarnemingen. Kozijnen dienen daarbij als scheidingselement, dat een gevoelsuitwisseling tussen binnen en buiten toelaat.
Kozijn en techniek - ofwel: „Functie en innovatie moeten altijd in balans zijn“
Licht, lucht, optimaal bediencomfort ... Het kozijn is behoorlijk complex en moet verschillende functies vervullen.
Ja, het is een zeer complex element. Daarom gebruik ik de hulp van experts, om een gebouw te plannen, dat niet alleen in esthetisch opzicht bevalt, maar ook alle technische eisen vervult. Als architect streef ik altijd naar een stijlvolle oplossing. Het kozijn, het glasoppervlak: zo groot mogelijk. Het kozijndeel: zo klein mogelijk. Maar hoe kleiner het kozijndeel, des te complexer de techniek en de planning.
Ontwikkelt U zelf nieuwe kozijnoplossingen?
U sprak van een juiste balans bij de lichtgeleiding. Hoe gaat U in Uw planning te werk, om dit te bereiken?In mijn projecten ga ik altijd van afzonderlijke ruimtes uit. Hoe moet het er uitzien, hoe moet het vormgegeven worden? Op basis daarvan wordt het kozijn geselecteerd. De vraag hierbij luidt: Welk kozijn past het beste bij deze ruimte, welk kozijn past het beste met het oog op esthetiek en hoe kan het technisch uitblinken?
Hoe positioneert U het licht en de ruimte?
Ik ga van twee dimensies uit: De mens heeft, wanneer hij slaapt, geen contact met de buitenwereld en geen licht nodig. Waar hij echter overdag verblijft, leeft en werkt, probeer ik een directe overgang naar buiten te creëren En daarvoor gebruik ik kozijnen. Zo creëer ik een huis, dat al naar gelang het jaargetijde vergroot of verkleint. In de winter geven we de voorkeur aan teruggetrokken, klein en behaaglijk, met warme lichteilanden, in de zomer willen we naar buiten en ervaren we buiten als deel van de woning. Daarom moet deze grens zo onzichtbaar mogelijk vormgegeven worden.
Is de bouwrichting van het huis belangrijk voor Uw concept?Hier in Italië is een kozijn op het zuiden niet altijd de beste oplossing. Aanvankelijk dacht ik hier anders over en heb ik woonruimtes met veel glas op het zuiden gericht, maar in de hete zomer kon men het buitengedeelte helemaal niet gebruiken. Daarom ben ik van dit idee teruggekomen. Deze woonruimte moet op het oosten gericht zijn, omdat de warme namiddagzon dan niet direct instraalt. Daarom plaats ik kozijnen ook terug, zo vormt de muur een mooi kader en wordt de lichtinval tegelijkertijd zeer goed gecontroleerd. Dat is een fantastische oplossing voor de kijker - bijna zoals door een verrekijker.
Heeft U nog meer hele concrete kozijnadviezen?(lacht) Het typische ontwerp van een opdrachtgever is een huis midden in de tuin. Meestal is de tuin dan niet meer te gebruiken, omdat hij aan alle kanten te klein is. Wanneer men het huis in een hoek schuift, ontstaat er een grote tuin. Door een kozijnwand kan men dan alles waarnemen.
En wanneer een klant nog een kozijn naast het panoramaglas wenst?Dan zou ik een smal, loodrecht kozijn kiezen, dat van de grond tot aan het plafond loopt. Dat zou dan de afwezigheid van een deel van de muur zijn.
En hoe zou de ruimte aan de binnenkant, achter het glas er uitzien?
Het gaat mij om de afwezigheid van agressieve waarnemingen. Kozijnen dienen daarbij als scheidingselement, dat een gevoelsuitwisseling tussen binnen en buiten toelaat.
Kozijn en techniek - ofwel: „Functie en innovatie moeten altijd in balans zijn“
Licht, lucht, optimaal bediencomfort ... Het kozijn is behoorlijk complex en moet verschillende functies vervullen.
Ja, het is een zeer complex element. Daarom gebruik ik de hulp van experts, om een gebouw te plannen, dat niet alleen in esthetisch opzicht bevalt, maar ook alle technische eisen vervult. Als architect streef ik altijd naar een stijlvolle oplossing. Het kozijn, het glasoppervlak: zo groot mogelijk. Het kozijndeel: zo klein mogelijk. Maar hoe kleiner het kozijndeel, des te complexer de techniek en de planning.
Ontwikkelt U zelf nieuwe kozijnoplossingen?
Toen ik jonger was, moest alles van mij komen, tot aan de tafel, waaraan we zitten - dit heb ik inmiddels losgelaten. Bij complexe producten zoals kozijnen, maak ik gebruik van specialisten.
Wat verwacht U van een kozijn?Het moet eenvoudig zijn. Niet technisch, maar het gevoel van eenheid verschaffen. Maar natuurlijk ben ik me ervan bewust: Hoe eenvoudiger de indruk, des te complexer de techniek. Ik heb steeds meer klanten, die een overdaad aan techniek niet waarderen en het eerder zat zijn. Ik wil daarom een hoogwaardige technologie aanbieden, die eenvoudig te bedienen is. Functie en innovatie moeten altijd in balans zijn.
Hoe staat het eigenlijk met de kozijnmodi, wat betreft de materialen?Ik denk niet dat er grote modi zijn. Mijn opdrachtgevers willen doorgaans drie kozijnsystemen, die zich door verschillende soorten materiaal onderscheiden: Metaal, hout of kunststof. Voor mij moet het technisch perfect zijn en in het ruimteconcept passen, materiaalkeuze komt op de tweede plaats.
Heeft U echt geen voorkeur voor een bepaald materiaal?Nee, de technologieën zijn zo geavanceerd, dat men toch al nauwelijks kan onderscheiden of het kozijn van kunststof, metaal of hout is gemaakt. De materialen ontwikkelen zich steeds verder, worden deels vermengd, en lijken deels steeds meer op elkaar. Aangezien het kozijn steeds sterker op de achtergrond raakt, is het sowieso niet meer zo aanwezig.
Wat verwacht U van toekomstige kozijnontwikkelingen?Een kozijn zal altijd een kozijn blijven. Techniek en onderzoek zullen zeker het kozijnkader verder reduceren en de isolatiewaarden verbeteren, maar in principe zal er weinig veranderen. Ik kan mij voorstellen, dat men fotovoltaïsche elementen integreert of probeert de transparantie van het kozijn door middel van magneetvelden te sturen. Deze innovaties zullen de kozijnbouw echter niet compleet op zijn kop doen staan.
Kunt U zich een kozijn zonder kozijnkader voorstellen?Ik geloof niet, dat het kaderloze kozijn het doel van een architect kan zijn, tegenwoordig bestaan er immers al veel oplossingen met smalle kozijnen.
Kozijn en diepte - ofwel: „Men moet leren zien, wat er achter ligt“
„Balans“ is een belangrijk woord voor U. Is dat hetgeen U met Uw architectuur wilt bereiken?Het beroep van architect is er een waarin men zijn dromen kan bewandelen. Als het niet mijn werk zou zijn geweest, zou het zeker mijn hobby zijn. Ik leef in harmonie met mezelf, ik hou van mijn werk, voel me goed en probeer deze harmonie op mijn werk over te brengen. Een architectuur van spanningen is niet mijn ding, architectuur moet spanningen oplossen.
Hoe is Uw relatie ten opzichte van kozijnen in de loop der jaren veranderd?Een chinees filosoof zei eens, dat er voor een beginner veel oplossingsmogelijkheden zijn, voor een expert echter maar weinig, omdat hij al weet, dat oplossingen slechts binnen een bepaald kader ontstaan.
En deze oplossingsmogelijkheden moest U zich eerst eigen maken?Ziet U, ik was net aan het einde van mijn universiteitsopleiding. Mijn professor heette Adolfo Natalini en hield toentertijd een twee uur durende lezing over de vensterbank en haar aansluiting op het kozijn. Het was voor mij absoluut onbegrijpelijk, hoe men zoveel energie in zo'n klein onderwerp kon steken, tot ik plotseling begreep, dat alles, wat we zien, een enorme diepte heeft. Wij zien aanvankelijk alleen maar het oppervlak, maar daarachter opent zich een groter gebied. Kozijnen weerspiegelen dit principe exact. Aan het oppervlak zijn ze eenvoudig te bevatten, maar daarachter gaat een enorme complexiteit schuil. Kozijnen zijn in staat, hoge eisen te vervullen, zonder dat men dit eraan afziet. Om dat te kunnen begrijpen, moet men leren zien, wat daarachter zit.
Hoe staat het eigenlijk met de kozijnmodi, wat betreft de materialen?Ik denk niet dat er grote modi zijn. Mijn opdrachtgevers willen doorgaans drie kozijnsystemen, die zich door verschillende soorten materiaal onderscheiden: Metaal, hout of kunststof. Voor mij moet het technisch perfect zijn en in het ruimteconcept passen, materiaalkeuze komt op de tweede plaats.
Heeft U echt geen voorkeur voor een bepaald materiaal?Nee, de technologieën zijn zo geavanceerd, dat men toch al nauwelijks kan onderscheiden of het kozijn van kunststof, metaal of hout is gemaakt. De materialen ontwikkelen zich steeds verder, worden deels vermengd, en lijken deels steeds meer op elkaar. Aangezien het kozijn steeds sterker op de achtergrond raakt, is het sowieso niet meer zo aanwezig.
Wat verwacht U van toekomstige kozijnontwikkelingen?Een kozijn zal altijd een kozijn blijven. Techniek en onderzoek zullen zeker het kozijnkader verder reduceren en de isolatiewaarden verbeteren, maar in principe zal er weinig veranderen. Ik kan mij voorstellen, dat men fotovoltaïsche elementen integreert of probeert de transparantie van het kozijn door middel van magneetvelden te sturen. Deze innovaties zullen de kozijnbouw echter niet compleet op zijn kop doen staan.
Kunt U zich een kozijn zonder kozijnkader voorstellen?Ik geloof niet, dat het kaderloze kozijn het doel van een architect kan zijn, tegenwoordig bestaan er immers al veel oplossingen met smalle kozijnen.
Kozijn en diepte - ofwel: „Men moet leren zien, wat er achter ligt“
„Balans“ is een belangrijk woord voor U. Is dat hetgeen U met Uw architectuur wilt bereiken?Het beroep van architect is er een waarin men zijn dromen kan bewandelen. Als het niet mijn werk zou zijn geweest, zou het zeker mijn hobby zijn. Ik leef in harmonie met mezelf, ik hou van mijn werk, voel me goed en probeer deze harmonie op mijn werk over te brengen. Een architectuur van spanningen is niet mijn ding, architectuur moet spanningen oplossen.
Hoe is Uw relatie ten opzichte van kozijnen in de loop der jaren veranderd?Een chinees filosoof zei eens, dat er voor een beginner veel oplossingsmogelijkheden zijn, voor een expert echter maar weinig, omdat hij al weet, dat oplossingen slechts binnen een bepaald kader ontstaan.
En deze oplossingsmogelijkheden moest U zich eerst eigen maken?Ziet U, ik was net aan het einde van mijn universiteitsopleiding. Mijn professor heette Adolfo Natalini en hield toentertijd een twee uur durende lezing over de vensterbank en haar aansluiting op het kozijn. Het was voor mij absoluut onbegrijpelijk, hoe men zoveel energie in zo'n klein onderwerp kon steken, tot ik plotseling begreep, dat alles, wat we zien, een enorme diepte heeft. Wij zien aanvankelijk alleen maar het oppervlak, maar daarachter opent zich een groter gebied. Kozijnen weerspiegelen dit principe exact. Aan het oppervlak zijn ze eenvoudig te bevatten, maar daarachter gaat een enorme complexiteit schuil. Kozijnen zijn in staat, hoge eisen te vervullen, zonder dat men dit eraan afziet. Om dat te kunnen begrijpen, moet men leren zien, wat daarachter zit.
Nog niet genoeg?
Meer interessante dingen om te lezen vindt U hier.
Volledige renovatie van twee gebouwen in het centrum van Bergamo.