“Voor drempels is toegankelijkheid slechts een van de vele vereisten.”
Gustav Burger over kozijndeuren en toegankelijkheid.
Kozijndeuren moeten veel kunnen. De productie en montage ervan is verrassend complex. Vooral het drempeldeel moet aan veel verschillende eisen voldoen. Gustav Burger is hoofd toepassingstechnologie voor kozijnwanden en schuifdeuren. In dit interview heeft hij het over de vereisten voor en moderne kozijndeur en het verschil van over een drempel heen kunnen rollen en helemaal geen drempel.
Over “rolstoel toegankelijkheid” van kozijndeuren wordt verschillend gedacht in vakkringen. Waarom?
Omdat het niet helemaal duidelijk is wat toegankelijkheid precies inhoudt en hoe belangrijk het is in vergelijking met de andere eisen die aan een drempel worden gesteld. Terwijl er in Duitsland wordt gepraat over hoe je zorgt dat je het makkelijkste over een drempel heenrolt, vindt men het in Italië vooral belangrijk dat de drempel door de toenemende zware regenval goed waterdicht is. Een wet van 1989 schrijft een maximale drempelhoogte van 2,5 cm voor om bouwkundige obstakels te vermijden. Verdere verlaging staat niet ter discussie: klanten willen liever hogere drempels om zichzelf tegen water te beschermen. De Duitse norm DIN 18040 stelt dat “de deuraanslag aan de onderzijde en drempels” met een maximale hoogte van 2 cm hoog alleen zijn toegestaan als ze “technisch noodzakelijk” zijn. Dit leidt in de praktijk tot veel discussies. Of om het met de woorden van professor Jörn Lass, directeur van het Instituts für Fenstertechnik (ift) Rosenheim, te zeggen: “Het is een actueel onderwerp, waarbij normen, voorschriften, aanbestedingen en techniek elkaar tegenspreken.”
Wat is het standpunt van Finstral in deze discussie?
Wij delen de mening van professor Lass dat kozijndeuren, die de verbinding vormen tussen binnen en buiten, aan veel meer eisen moeten voldoen dan alleen rolstoel toegankelijkheid. En als ontwikkelaars proberen we die eisen zo goed mogelijk met elkaar in evenwicht te brengen. Dit is zeker ook de reden waarom normalisatie-instituten het onderwerp zo lastig vinden. Een integrale, duidelijke regeling zou natuurlijk veel beter zijn voor iedereen.
Aan welke eisen moeten kozijndeuren allemaal voldoen?
Bij kozijndeuren wordt het onderste kozijnprofiel van het vleugelkader blootgesteld aan de grootste belastingen: Aan de ene kant wordt dit thermisch belast omdat hier de zon op valt – zowel direct als indirect via de reflectie op de grond ervoor. Dan hebben we nog een mechanische belasting, want kozijndeuren hebben grote en dus zware glazen ruiten die op de onderrand van het kozijn drukken. Om te voorkomen dat het kozijn kromtrekt onder het gewicht door de decennia heen, stabiliseren we het in gesloten toestand met ten minste twee veiligheidssluitdelen in de drempel. Dit betekent dat het kozijn niet omhoog of omlaag, naar buiten of naar binnen kan bewegen. Dit voorkomt vervorming en zorgt ook voor een gelijkmatige aandrukkracht van de aanslagdichtingen. Dit klinkt technisch, maar het is erg belangrijk, want alleen vormstabiele profielen zorgen dat belangrijke functies van de deur, zoals regen- en luchtdichtheid, warmte- en geluidsisolatie of een barrière tegen insecten, gedurende tientallen jaren behouden blijven. En de inbraakbescherming is ook aanzienlijk verbeterd door de sluitdelen aan de onderkant. Als je geen drempel hebt, zijn deze stabilisatiepunten en een aanslagdichting niet mogelijk. Het gaat maar om twee centimeter, waar je nog altijd gemakkelijk overheen kunt rollen, maar het is wel nodig om aan alle verschillende ontwerpeisen te voldoen.
Dus u beveelt een lage drempel aan in plaats van helemaal geen drempel?
In de meeste gevallen wel. Toegankelijkheid is natuurlijk belangrijk voor mensen met een beperking, dat staat buiten kijf. Maar dat betekent niet direct helemaal geen drempel. Vaak is het voldoende als je er zonder problemen overheen kunt rollen. Ten tweede hebben de oplossingen zonder drempel die op de markt zijn gewoon veel nadelen.
Wat zijn de specifieke nadelen als er helemaal geen drempel is?
Als er helemaal geen drempelverhoging is, komt er water in de drempel. Dit moet naar beneden worden afgevoerd via een speciale goot, ongeacht of de drempel zich op een tegen weersinvloeden beschermde plaats bevindt of niet. Dit is niet alleen duur maar ook alleen maar uitvoerbaar bij nieuwbouw en verbouwingen, dus niet als er kozijnen vervangen worden. Daarnaast heeft een drempel zonder verhoging geen vergrendelingspunten langs de drempel. In de regel hebben ze een magneetsluiting, die nooit hetzelfde afdichtende effect heeft als een aanslagsluiting omdat er geen aandrukkracht is.
Wat vinden uw klanten van oplossingen zonder drempel?
Hier wordt bijna nooit naar gevraagd. Dit heeft zeker ook te maken met de aanzienlijke extra kosten van een dergelijke oplossing als je deze goed wilt uitvoeren. Maar ook de toenemende zware regenval weerhoudt velen van het idee van helemaal geen drempel.
Waar moet je op letten bij het plannen van een vlakke drempel?
Volgens de RAL-montagerichtlijnen mogen vlakke drempels alleen gemonteerd worden in ruimtes die beschermd zijn tegen weersinvloeden en/of die een afvoer hebben. Bovendien moet de vloer binnen vochtbestendig zijn. Dit is bij huisdeuren al jarenlang standaard en moet ook in acht worden genomen bij kozijndeuren met vlakke drempels. Vooral grote dakterrassen met open balustrades zorgen ervoor dat de wind het water van de terrasvloer tegen de deurelementen blaast. Als gevolg hiervan worden de eisen voor dichte drempelconstructies steeds strenger. Dit wordt nog eens versterkt omdat er als gevolg van de klimaatverandering steeds vaker sprake is van zware regenval maar ook van extreme hitte.
U had het eerder over draai-kiep kozijndeuren. Hebben hefschuifdeuren eigenlijk wel vergrendelingspunten langs de drempel nodig?
Wij vinden van niet. Bij hefschuifdeuren is de vleugel zwaar genoeg om voldoende aandrukkracht van de afdichting te garanderen. En de geleiderail van de rolwagen stabiliseert het kozijnprofiel horizontaal. Het gewicht en de geleiderail bieden ook optimale bescherming tegen inbraak. Daarom zijn onze drempels voor hefschuifdeuren zo ontworpen dat ze nog lager zijn en er nog gemakkelijker overheen kan worden gerold.